รู้จักกับประเทศเนเธอร์แลนด์ (The Netherlands) : ประวัติศาสตร์

สวนดอกไม้เคอเคนฮอฟ (Keukenhof) ที่มีชื่อเสียงในเนเธอร์แลนด์

ก่อนที่ผู้เขียนจะพาคุณไปเที่ยวยังสถานที่ต่างๆในเนเธอร์แลนด์ เราก็มาทำความรู้จักกับประเทศเนเธอร์แลนด์กันซักหน่อยนะคะ ประเทศนี้มีชื่ออย่างเป็นทางการว่าราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์(Kingdom of the Netherlands) มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภาโดยมีสถาบันพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ปัจจุบันคือ กษัตริย์วิลเลิม-อเล็กซานเดอร์ (Willem-Alexander) และราชินีแม็กซิมา ซอร์เรกีเอต้า (Máxima Zorreguieta) ซึ่งคล้ายคลึงกับระบบการปกครองของประเทศไทย แต่ก็มีความแตกต่างจากประเทศไทยคือ กษัตริย์ของเนเธอร์แลนด์นั้นมีหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญ ใครจะเป็นกษัตริย์ต้องได้รับความเห็นชอบจากรัฐสภาก่อน การขึ้นดำรงตำแหน่งกษัตริย์ของประเทศเนเธอร์แลนด์จึงไม่ได้อยู่บนแนวคิดของการประกอบพิธีราชาภิเษก แต่เป็นการมอบตำแหน่งที่มีเกียรติให้ ดังนั้นกษัตริย์ของประเทศเนเธอร์แลนด์จึงไม่ได้มีฐานะเป็นสมมติเทพ เมื่อคุณมาเที่ยวที่เนเธอร์แลนด์ คุณจึงมีโอกาสพบเห็นภาพวาด และโปสเตอร์ที่ล้อเลียนกษัตริย์และราชินีตามสถานที่ต่าง ๆ ได้ เพราะประชาชน และสื่อต่าง ๆ สามารถวิพากษ์วิจารณ์สถาบันกษัตริย์ได้ ตราบใดที่ทำภายใต้กฎหมายที่กำหนดไว้ ซึ่งเนเธอร์แลนด์นั้นไม่มีกฎหมายหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ มีเพียงกฎหมายหมิ่นประมาทเท่านั้น

เล่าเกี่ยวกับประวัติศาสตร์

ผู้เขียนมีความสนใจในเรื่องประวัติศาสตร์ ดังนั้นสิ่งที่ขาดไม่ได้ก็คงเป็นเรื่องของประวัติศาสตร์และความเป็นมาของประเทศเนเธอร์แลนด์ค่ะ ลองหลับตานึกดูนะคะว่าเมื่อคุณมาเที่ยวตามสถานที่ต่าง ๆ ในเนเธอร์แลนด์ แค่คุณมีความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์เล็ก ๆ น้อย ๆ แค่รู้คร่าว ๆ ว่าสถานที่แห่งนี้มีความเป็นมายังไง มีการเปลี่ยนแปลงยังไงบ้างจากอดีตจนกระทั่งถึงปัจจุบัน โดยที่ไม่จำเป็นต้องมีความรู้มากมายถึงขนาดจำทุกรายละเอียดได้หมด คุณคงจะรู้สึกเหมือนกับว่าคุณมีตาที่สามเหมือนตาวิเศษเลยเชียวค่ะ เพราะคุณจะมองเห็นความภาพความสวยงามของเมือง และสถานที่ต่างๆ ลึกซึ้งมากขึ้น คุณคงสนุกกับการท่องเที่ยวเพิ่มมากขึ้นหลายเท่า และคุณคงได้ซึมซับถึงกลิ่นไอและบรรยากาศของเนเธอร์แลนด์ได้อย่างเต็มที่

เมืองมาสทริคต์ (Maastricht)

ทุกวันนี้ประเทศเนเธอร์แลนด์เป็นประเทศที่มีการบริหารประเทศจากรัฐบาลส่วนกลาง เช่นเดียวกันกับประเทศไทย คือมีรัฐบาล มีนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีกระทรวงต่างๆบริหารประเทศ แต่จริงๆแล้วก่อนปีค.ศ.(คริสต์ศักราช) 1795 ยังไม่เคยมีประเทศเนเธอร์แลนด์มาก่อนด้วยซ้ำ ประวัติศาสตร์ของเนเธอร์แลนด์เริ่มต้นเมื่อ 250,000 ปีก่อน ตอนนั้นเริ่มมีผู้คนมาอาศัยอยู่ในพื้นที่แห่งนี้ จนกระทั่งเมื่อประมาณ 50 ปีก่อนคริสต์ศตวรรษ ชาวโรมันซึ่งมาจากเมืองโรม (ตอนนี้อยู่ในประเทศอิตาลี) ได้เข้ามาครอบครองทางตอนใต้ของยุโรป ในช่วงเวลานั้นได้มีการสร้างเมืองบางเมืองในเนเธอร์แลนด์ เช่น มาสทริคต์(Maastricht) และอูเทร็คต์(Utrecht)

เมืองอูเทร็คต์ (Utrecht)

ในช่วงเวลาปี ค.ศ.1500 หรือประมาณห้าร้อยปีที่แล้ว ซึ่งตรงกับรัชสมัยของสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 พระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 10 แห่งอาณาจักรอยุธยา พื้นที่ที่เป็นประเทศเนเธอร์แลนด์ในปัจจุบันประกอบไปด้วยประเทศเล็กๆ หลายแห่ง ประเทศเหล่านั้นถูกเรียกว่า "ประเทศต่ำ" (Nether หมายถึงต่ำ) เพราะพื้นที่ส่วนใหญ่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเล ผู้คนที่อยู่อาศัยแถบนี้มีความยากจนมาก มีเพียงคนรวยไม่กี่คนที่อาศัยอยู่ในปราสาท ประเทศเล็กๆ ที่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเลเหล่านั้นอยู่ภายใต้การปกครองของสเปนเป็นเวลานาน จนกระทั่งในปี ค.ศ.1588 เนเธอร์แลนด์ได้พยายามต่อสู้เพื่อความเป็นเอกราชและเรียกตัวเองว่าสาธารณรัฐ "Republic of the Seven United Netherlands" ซึ่งหมายถึงสาธารณรัฐที่ประกอบไปด้วย 7 จังหวัด สาเหตุส่วนหนึ่งของการต่อสู้เป็นเพราะชาวสเปนเป็นชาวคาทอลิก แต่ประชาชนในเนเธอร์แลนด์ต้องการออกจากคริสตจักรคาทอลิก ณ เวลานั้น วิลเลียมแห่งออเรนจ์ (Willem van Oranje) ซึ่งปัจจุบันถือว่าเป็นบิดาแห่งประเทศเนเธอร์แลนด์ เป็นผู้นำการต่อต้านในครั้งนั้น สงครามนี้เริ่มขึ้นในปี ค.ศ.1568 ต่อมาในปี ค.ศ.1584 วิลเลียมแห่งออเรนจ์ ได้ถูกฆ่าตายในบ้านของเขาที่เมืองเดลฟท์ (Delft) แต่การตายของเขา กลับทำให้การต่อสู้ดำเนินไปอย่างเข้มแข็ง และในที่สุดสงครามครั้งนั้นก็สิ้นสุดลงในปี ค.ศ.1648 นับเป็นเวลา 80 ปี จากนั้นเนเธอร์แลนด์ก็กลายเป็นรัฐเอกราช และได้พยายามสร้างประเทศให้มีความเข้มแข็งมากขึ้นเรื่อย ๆ

เมืองอัมสเตอร์ดัม (Amsterdam)

ต่อมาช่วงศตวรรษที่ 17 (จาก ค.ศ.1602 ถึง 1700) เรียกว่าเป็นยุคทองของเนเธอร์แลนด์ค่ะ เพราะเป็นยุคที่เนเธอร์แลนด์ร่ำรวยมาก นั่นเป็นเพราะชาวเนเธอร์แลนด์สร้างเรือ และแล่นเรือรอบโลกเพื่อทำการค้าขาย ทองคำและเครื่องเทศ รวมถึงค้าขายทาสด้วย โดยบริษัทอินเดียตะวันออก (VOC - Verenigde Oost-Indische Compagnie) ได้ทำการค้ากับประเทศในทวีปเอเชีย ส่วนบริษัทอินเดียตะวันตก (WIC - West-Indische Compagnie) ได้ทำการค้ากับประเทศในทวีปแอฟริกาตะวันตกและทวีปอเมริกา บริษัทอินเดียตะวันออกมีความมั่นคง ร่ำรวยและเข้มแข็ง เมื่อคุณอ่านประวัติศาสตร์ไทย คุณก็จะพบว่าในสมัยอยุธยา (ค.ศ. 1608) ซึ่งตรงกับช่วงปลายรัชสมัยของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช มีชาวเนเธอร์แลนด์หรือที่ชาวไทยเรียกว่า "ฮอลันดา" เข้ามาเจริญสัมพันธไมตรี และค้าขายกับไทยเป็นครั้งแรก เมื่อร่ำรวยจากการค้าขายดังกล่าว คนรวยในเนเธอร์แลนด์ในยุคนั้นจึงขุดสร้างแนวคลอง และสร้างบ้านราคาแพงติดคลอง โดยเฉพาะในเมืองท่าสำคัญ คือ อัมสเตอร์ดัม(Amsterdam)ไลเดน(Leiden) เดลฟท์(Delft) และ มิดเดิลเบิร์ก(Middelburg) เมื่อคุณไปเที่ยวเมืองดังกล่าว คุณก็จะพบเห็นบ้านสวย ๆ ที่มีศิลปะการออกแบบและการก่อสร้างในยุคทองของเนเธอร์แลนด์ค่ะต่อมาใน ปี ค.ศ.1814 ซึ่งตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ในราชวงศ์จักรี ของไทย ในตอนนั้นสาธารณรัฐเนเธอร์แลนด์ ได้เปลี่ยนเป็นราชอาณาจักรเนเธอร์แลนด์โดยมีกษัตริย์วิลเลิมที่หนึ่ง เป็นกษัตริย์คนแรก และใน ปี ค.ศ.1815 เนเธอร์แลนด์ ก็มีรัฐธรรมนูญฉบับแรก ในปี ค.ศ.1830 เบลเยียมก็แยกตัวเป็นอิสระ ในปี ค.ศ.1848 ได้มีการปรับเปลี่ยนสำคัญในรัฐธรรมนูญให้กษัตริย์มีอำนาจน้อยลง และประเทศเนเธอร์แลนด์ก็กลายเป็นประเทศที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบรัฐสภาโดยมีสถาบันพระมหากษัตริย์เป็นประมุข และนับจากปี ค.ศ.1850 ประเทศเนเธอร์แลนด์ก็กลายเป็นประเทศอุตสาหกรรม และเริ่มออกกฏหมายสำคัญต่างๆมากขึ้น เช่น กฏหมายสิทธิความเท่าเทียม กฏหมายคุ้มครองแรงงาน กฏหมายสิทธิสำหรับผู้หญิง และกฏหมายสำหรับเด็กเป็นต้น

นอกจากนั้นยังมีประวัติศาสตร์สำคัญที่เกี่ยวข้องกับประเทศเนเธอร์แลนด์ คือ ในสงครามโลกครั้งที่สอง เยอรมันบุกเข้าเนเธอร์แลนด์ ผ่านทางตอนเหนือกลาง และใต้ และวางระเบิดที่เมืองรอตเตอร์ดัม (Rotterdam) เพื่อบังคับให้เนเธอร์แลนด์ยอมจำนน เนเธอร์แลนด์ถูกครอบครองโดยชาวเยอรมันเป็นเวลา 5 ปีตั้งแต่ปี ค.ศ.1940 ค.ศ.1945

หลังจากรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์เนเธอร์แลนด์ คร่าวๆ แล้ว โพสต์หน้าเราก็จะมาเล่าถึงเนเธอร์แลนด์สมัยปัจจุบันให้ได้อ่านกันนะคะ

แหล่งอ้างอิง

Instituut voor Publiek en Politiek. 2005: 5. Amsterdam. The Dutch Political System in a Nutshell.

Gijsbert van Es. 2008: 193-196. Wildland in Verhalen van Nederland. Houten. Uitgeverij het Spectrum.

https://www.entoen.nu